JUDICIAL FACTOR'S PARTICIPATION IN PRELIMINARY PROCEEDINGS – A COMPARATIVE PERSPECTIVE
DOI:
https://doi.org/10.55516/ijlso.v5i1.241Abstract
The subject of the article is the analysis of the role of the judicial element in preparatory proceedings. The author presents the issue of the preparatory proceedings model, addressing historical and comparative aspects. Subsequently, the article discusses various configurations of the judicial element in preparatory proceedings, namely the model with an investigative judge, the model with a judge for preparatory proceedings, and the model involving court participation. The advantages and disadvantages of these models are highlighted, along with examples from selected countries. In conclusion, the author provides a summative evaluation, identifying what they consider the optimal model and procedural solution, and emphasizes the need for a reassessment of current practices.
References
Bader K., Staatsanwaltschaft und Rechtspflege [in:] Juristenzeitung. 11. Jahrgang der deutschen Rechts-Zeitschrift und der süddeutschen Juristen-Zeitung, red. K. Bader, Tübingen 1956.
Bieńkowska B., Kruszyński P. (ed.), Kulesza C., Piszczek P., Wykład prawa karnego procesowego, Białystok 2004.
Błachut J., Majcher S., Szybkość postępowania przygotowawczego w świetle badań aktowych, [in]: Zagubiona szybkość procesu karnego. Światło w tunelu, S. Waltoś, J. Czapska (eds.), Kraków 2007.
Czajka M., [in]: A. Machowska, K. Wojtyczek, (eds.), Prawo francuskie, t. I, Zakamycze 2004.
Eichstaedt K., Czynności sądu w postępowaniu przygotowawczym [in:] System Prawa Karnego Procesowego. Tom X. Postępowanie przygotowawcze, P. Hofmański, R. A. Stefański (eds.), Warszawa 2016.
Eichstaedt K., Czynności sądu w postępowaniu przygotowawczym w polskim prawie karnym, Warszawa 2008.
Eichstaedt K., Rola sądu w postępowaniu przygotowawczym a instytucja sędziego śledczego, Warszawa 2009.
Fabrizy E., Die Österreichische Strafprozessordnung mit dem neuen Vorferfahren und dem wichtigsten Nebengesaetzen. Kurzkommentar, 10 Auflage, Wien 2008.
Girdwoyń P., Pozycja i zadania prokuratury w systemie prawnym Republiki Federalnej Niemiec, Wojskowy Przegląd Prawniczy Vol. 3/2004, p. 3-12.
Girdwoyń P., Zarys niemieckiego procesu karnego, Białystok 2006.
Głębocka J., Francuska procedura karna [in:] Proces karny – rozwiązania modelowe w ujęciu prawnoporownawczym, ed. P. Kruszyński, Warszawa 2014.
Głębocka J., Model francuskiego postępowania karnego w ujęciu porównawczym, Warszawa 2023.
Grajewski J., Niektóre problemy nadzoru nad postępowaniem przygotowawczym i zakresu wpływu sądu na przebieg procesu karnego, in; Skargowy model procesu karnego. Księga ofiarowana Profesorowi Stanisławowi Stachowiakowi, eds. A.Gereckiej- Żołyńskiej, P. Góreckiego, H.Paluszkiewicz, P. Wilińskiego, Warszawa 2008.
Gronkowska B., Jasudowicz T., Balcerzak K., Balcerzak M., Neminem captivabimus nisi iure victum. Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego. Ochrona praw osób pozbawionych wolności, Toruń 2004.
Grzegorczyk T., Tylman J., Polskie Postępowanie Karne, Warszawa 2022.
Guinchard S., Buisson J., Procédure pénale, Paris 2010.
Hüls S., Polizeiliche und staatsanwaltliche Ermittlungstätigkeit. Machtzuwachs und Kontrollverlust, Berlin 2007.
Izydorczyk J., Praktyka stosowania tymczasowego aresztowania na przykładzie Polski centralnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2002.
Kaftal A., Model postępowania przygotowawczego de lege ferenda w procesie polskim, „Studia Pranicze” 1989.
Kanz J., Pojęcie suwerenności we współczesnym prawie międzynarodowym, Warszawa 2015.
Kintzi H., Die Tätigkeit des Ermittlungs-richters im Ermittlungsverfahren und Richtervorbehalt, „Deutsche Richterzeitung” nr 3/2004.
The Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, drafted in Rome on 4 November 1950, as amended by Protocols Nos. 3, 5, and 8, and supplemented by Protocol No. 2, Official Journal of 1993, No. 61, item 284.
Koredczuk J., Ewolucja modelu postępowania przygotowawczego w polskim prawie kar-nym procesowym, (in:) System Prawa Karnego Procesowego. Tom X. Postępowanie przygotowawcze, P. Hofmański, R. A. Stefański (eds.), Warszawa 2016.
Kruszyński P., Pawelec S., Europejski kodeks postępowania karnego, „Przegląd Sądowy” 1/2009/1 s. 95-108.
Kruszyński P., Warchoł M., Pozycja sędziego śledczego na tle modeli postępowania przygotowawczego, Cz. 1 Pal.2008, z. 3-4 i cz.2, Pal. 2008, z. 5-6.
Kruszyński P., Warchoł M., Sądowa kontrola postępowania przygotowawczego w Polsce i za granicą — uwagi praktyczne na tle instytucji sędziego śledczego [in:] Konferencja Nowy model postępowania przygotowawczego — sędzia śledczy. Warszawa, 22 marca 2010 r., P. Zieliński (ed.) Warszawa 2010.
Kulesza C., Przemodelowanie procesu karnego, https://www.gov.pl/attachment/063450d5-7475-4306-bdc6-3c70c0138f43 [acces 03.12.2024].
Kulesza C., Sędzia śledczy w modelu postępowania przygotowawczego na tle porównawczym, Białystok 1991.
Kurowski M., Sydor P., "Śledcze" czynności sądowe w postępowaniu przygotowawczym w aspekcie praktycznym, „Przegląd Sądowy” 2011, nr 1, pp. 98-108.
Lemke M., Julius K., Hehl C., Kurth H.J., Rautenberg E., Temming D., Heidelberger Kommentar zur Strafprozessordung, Heidelberg 2001.
Malinowska-Krutul K., Czynności sądowe w postępowaniu przygotowawczym, „Prokuratura i Prawo” 2008, nr 10.
Michalczuk C., Struktura sądownictwa karnego w Wielkiej Brytanii, „Prokuratura i Prawo”, nr 7-8/2005, pp. 180—187
The International Covenant on Civil and Political Rights, opened for signature in New York on 19 December 1966, Official Journal of 1977, No. 38, item 167.
Murzynowski A., Uwagi na temat modelu postępowania przygotowawczego, „Państwo i Prawo” 1968, z. 7.
Nehm K., Umfang der Bindung des Ermittlungsrichters an Anträge der Staatsanwaltschaft [in:] Strafverfahrensrecht in Theorie und Praxis. Festschrift für Lutz Meyer-Goßner zum 65. Geburtstag, A. Eser (ed.), München 2001.
Osiejewicz J., Harmonizacja prawa państw członkowskich Unii Europejskiej, Warszawa 2016.
Pastuszko G., Tendencje federalizacyjne Unii Europejskiej, Warszawa 2023.
Pol A., Informacja na temat pozycji procesowej, zakresu działania, kompetencji i uprawnień sędziego śledczego w Grecji, Hiszpanii, Holandii i Portugalii, „Zeszyty Prawnicze BAS”, 3(27)/2010, s. 156-164
Prechtel G., Das Verhältnis der Staatsanwaltschaft zum Ermittlungsrichter, München 1995.
Rother R., Ochrona pokrzywdzonego w postępowaniu karnym w Niemczech, „Prokuratura i Prawo” 2001 Nr 9.
Schaff L., Zakres i formy postępowania przygotowawczego, Warszawa 1961.
Siewierski M., Koncepcje kodyfikacyjne postępowania przygotowawczego, „Problemy Kryminalistyki” 1961, nr 29.
Stéfani G., Levasseur G., Bouloc B., Procédure pénale, Paris 2006.
Stefański R.A., Krytycznie o obecnym modelu postępowania przygotowawczego, [in:] Węzłowe problemy procesu karnego, P. Hofmański (ed.) Warszawa 2010.
Światłowski A. R., Nieformalne i paraformalne porozumienia w praktyce niemieckiego procesu karnego, „Prokuratura i Prawo” 1998, Nr. 1.
Tylman J., Zasada bezpośredniości na tle zmian w polskim prawie karnym procesowym., [in]: Rzetelny proces karny. Księga jubileuszowa Profesor Zofii Świdy, J. Skorupka (ed.), Warszawa 2009.
Waltoś S., Model postępowania przygotowawczego na tle porównawczym, Warszawa 1968.
Wąsek-Wiaderek M., Unijne i krajowe prawo karne po traktacie lizbońskim – zarys problematyki, "Palestra" 1-2/2011.
Wiśniewski L., Sędzia dochodzenia w niemieckim postępowaniu karnym, „Państwo i Prawo” 2011/12, s. 56-67.
Zagrodnik J., Model interakcji postępowania przygotowawczego oraz postępowania głównego w procesie karnym, Warszawa 2013.
Zöller M. Strafprozessordnung: mit Gerichtsverfassungsgesetz und Nebengesetzen. Kommentar, J.-P. Graf (ed.), München 2010.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 International Journal of Legal and Social Order

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.